22 มีนาคม 2562
วันนี้อาจารย์ให้ทุกกลุ่มนำเสนอสื่อของตัวเอง
ใครที่สื่อยังไม่เสร็จสมบูรณ์ ก็ให้นำกลับไปแก้ใข และใครที่ทำผ่านแล้วสามารถส่งได้เลย
สื่อ ร้อยลูกปักจากฝาขวด
เป็นของกลุ่มดิฉันเอง ดิฉันได้นำเสนอถึงวิธีการสอน คือ
1.ร้อยลูกปัดตามจำนวนตัวเลข
2.ร้อยลูกปัดจากแบบที่กำหนดให้
*อาจารย์ได้แนะนำให้ทำแบบหลายๆรูปแบบซึ่งเป็นการสอนแบบอนุกลม
แบบรูปและความสัมพันธ์
(อนุกรม)
จุดประสงค์การเรียนรู้
ในช่วงชั้นปฐมวัยเด็กๆเรียนรู้เรื่องแบบรูปเพื่อฝึกสังเกตุความสัมพันธ์
และสามารถสร้างแบบรูปที่มีความสัมพันธ์กันขึ้นเอง
เด็กๆจะได้ฝึกสังเกตุมองหารูปแบบความสัมพันธ์ของสิ่งต่างๆว่ามีความเกี่ยวเนื่องกันอย่างไร
และสามารถนำไปต่อยอดในชั้นเรียนคณิตศาสตร์ในบทเรียนพีชคณิตขั้นสูงขึ้นต่อไป
แต่สิ่งที่สำคัญยิ่งการการได้ปูพื้นฐานทางคณิตศาสตร์ คือ
การที่เด็กๆจะได้ฝึกทักษะต่างๆเหล่านี้
- ทักษะการสังเกตุ แยก
จัดกลุ่มตามรูปแบบความสัมพันธ์ของวัตถุ
- ทักษะการคิดวิเคราะห์
ให้มีกระบวนการคิดอย่างเป็นระบบเป็นขั้นเป็นตอน และรอบคอบ
ก่อนเรียนรู้บทเรียนนี้ผู้เรียนควรมีพื้นฐานในเรื่องต่อไปนี้
(ขึ้นอยู่กับระดับความซับซ้อนของแบบรูป)
- รูปทรงเรขาคณิต สี ขนาด
- จำนวนและตัวเลข ลำดับอักษรไทย อังกฤษ
แบบรูปคืออะไร?
แบบรูป (Patterns) หรือที่บางครั้งเรียกว่า
อนุกรม คือ ชุดของตัวเลข หรือรูปภาพที่มีความสัมพันธ์กันอย่างใดอย่างหนึ่ง
ในลักษณะของจำนวน รูปร่าง สี หรือขนาด ตามกฏเกณฑ์ที่กำหนด ซึ่งเมื่อทราบกฎเกณฑ์หรือความสัมพันธ์ที่กำหนดในแต่ละแบบรูป
เราก็จะสามารถบอก คาดเดาหรือคาดการณ์ได้ว่า สิ่งต่างๆ รูปเรขาคณิต รูปอื่นๆ หรือ
จำนวนที่หายไปคืออะไร
แบบรูปมีกี่ประเภท อะไรบ้าง?
ตามหลักแล้วเราแบ่งแบบรูปออกตามประเภทความสัมพันธ์ได้ดังนี้
1. แบบรูปของจำนวน (Number
Patterns)
เป็น
แบบรูปที่แสดงชุดของตัวเลขที่มีความสัมพันธ์กันในลักษณะใดลักษณะหนึ่ง แบ่งออกเป็น
1.1 แบบรูปของจำนวนที่เพิ่มขึ้น
ตัวอย่าง
แบบรูปที่จำนวนเพิ่มขึ้นทีละ 1: 1,
2, 3, 4, 5, ...
แบบรูปที่จำนวนเพิ่มขึ้นทีละ
2: 2, 4, 6, 8, 10, ...
แบบรูปที่จำนวนเพิ่มขึ้นทีละ 10: 11,
21, 31, 41, ...
1.2 แบบรูปของจำนวนที่ลดลง
ตัวอย่าง
แบบรูปที่จำนวนลดลงทีละ 1: 9,
8, 7, 6, 5, ...
แบบรูปที่จำนวนลดลงทีละ 2: 19,
17, 15, 13, 11, ...
แบบรูปที่จำนวนลดลงทีละ 5: 50,
45, 40, 35, ...
1.3 แบบรูปของจำนวนที่ซ้ำ
ตัวอย่าง
แบบรูปที่ 1: 1, 22, 2,
22, 3, 22, 4, 22, ...
แบบรูปที่ 2: 4, 56, 6,
56, 8, ...
แบบรูปที่ 3: 123, 4,
123, 5, 123, 6, ...
2. แบบรูปเรขาคณิต (Geometric
Patterns)
เป็น
แบบรูปที่แสดงชุดของรูปเรขาคณิตที่มีความสัมพันธ์กันในลักษณะใดลักษณะหนึ่ง
แบ่งออกเป็น
2.1. แบบรูปที่มีความสัมพันธ์ในลักษณะของรูปร่าง
ตัวอย่าง
จากการจะสังเกตุเราจะเห็นว่าแบบรูปแต่ละแถวเป็นแบบรูปที่ประกอบด้วยรูปเรขาคณิตสีเดียวกันแตกต่างกันเพียงรูปทรงที่เรียงสลับตามลำดับซ้ำกันไปเรื่อยๆ
2.2. แบบรูปที่มีความสัมพันธ์ในลักษณะของสี
ตัวอย่าง
จากการสังเกตุเราจะเห็นว่าแบบรูปแต่ละแถวเป็นแบบรูปที่ประกอบด้วยรูปเรขาคณิตรูปทรงเดียวกันแตกต่างกันเพียงสีที่เรียงสลับตามลำดับซ้ำกันไปเรื่อยๆ
2.3. แบบรูปที่มีความสัมพันธ์ในลักษณะของขนาด
ตัวอย่าง
จากการสังเกตุเราจะเห็นว่าแบบรูปแต่ละแถวเป็นแบบรูปที่ประกอบด้วยรูปเรขาคณิตรูปทรงเดียวกันสีเดียงกันแตกต่างกันเพียงขนาดที่เรียงสลับตามลำดับซ้ำกันไปเรื่อยๆ
3. แบบรูปอื่นๆ (Picture Patterns)
เป็น
แบบรูปที่แสดงชุดของรูปภาพที่ไม่ใช่รูปเรขาคณิตที่มีความสัมพันธ์กันในลักษณะใดลักษณะหนึ่ง
เช่น
แบบรูปที่มีทิศทางสัมพันธ์กัน
ตัวอย่าง
จากการสังเกตุเราจะเห็นว่าแบบรูปนี้เป็นแบบรูปที่ประกอบด้วยรูปรูปภาพต่างๆเรียงสลับกันไปเรื่อยๆตามข้อกำหนดของแต่ละแบบรูป
การสอนลูกให้รู้จักแก้ปัญหาแบบรูป
การแก้ปัญหาแบบรูปไม่ใช่เรื่องง่ายสำหรับเด็กเล็กที่จะเข้าใจวิธีคิดและสามารถตอบได้ด้วยตัวเอง
เราจึงต้องค่อยๆสอนทีละขั้น โดยก่อนที่จะให้ลูกๆทำแบบฝึกหัด
เราสามารถสอนเค้าผ่านการฝึกสังเกตุแบบรูปที่พบเห็นรอบๆตัว เช่น ลวดลายบนเสื้อผ้า
ผ้าม่าน ผ้าปูที่นอน รวมไปถึง
การเรียงตัวของลูกปัดบนสร้อยหรือการจัดเรียงกระเบื้องที่ปูพื้นและผนังห้องน้ำ
เป็นต้น
จากนั้นเมื่อเขาเริ่มเข้าใจความหมายของแบบรูปแล้วเราอาจชวนลูกทำกิจกรรมฝึกการสังเกตผ่านการเล่น
เช่น ใช้สิ่งของในบ้านมาต่อกัน ร้อยลูกปัด พิมพ์ภาพ หรือแม้แต่ใช้ ตัวต่อที่ลูกเล่นบ่อยๆมาใช้สอนก็ได้ เมื่อสอนแล้วควรเริ่มจากรูปแบบที่ง่ายไม่ซับซ้อนให้ลูกฝึกจนเกิดความชำนาญเสียก่อนแล้วจึงขยับระดับความยากของเนื้อหาไปสอนขั้นที่ซับซ้อนขึ้นไป
ตามลำดับดังนี้
ขั้นที่ 1. ฝึกสังเกตแบบรูปที่เรียงกันเป็นเส้นตรงแถวเดียว
(อนุกรมแถวเดียว) เพื่อฝึกสังเกตหารูปแบบความสัมพันธ์
และจำนวนภาพในแต่ละชุดภาพก่อน
ขั้นที่ 2. ฝึกสังเกตุแบบรูปที่นอกเหนือจากการต่อกันเป็นเส้นตรง
เช่น แบบรูปวงกลม หรือแบบรูปเก้าช่อง เพื่อฝึกทักษะการสังเกตุความสัมพันธ์ในแบบรูปที่มีความซับซ้อนมากขึ้น
แต่จริงๆก็ยังใช้แนวคิดเดียวกัน
กรณีแบบรูปวงกลมอาจจำลองการร้อยลูกปัดเป็นเส้นแล้วค่อยนำมามัดเป็นวงกลมจะช่วยให้เด็กๆเห็นภาพความสัมพันธ์ชัดขึ้นค่ะ
ขั้นที่ 3. ฝึกสังเกตแบบรูป 2
ชั้น (อนุกรม 2 ชั้น)
เพื่อฝึกทักษะการสังเกตุความสัมพันธ์ในแบบรูปที่มีความซับซ้อนมากขึ้น เช่น
ในแบบรูปหนึ่งอาจมีความสัมพันธ์ทั้งรูปร่างและขนาดในแบบรูปเดียวกัน เป็นต้น
คำศัพท์
1.Relationship
ความสัมพันธ์
2.observance
การสังเกต
3.Skills
ทักษะ
4.Creativity
ความคิดสร้างสรรค์
5.Set กำหนด
6.Equipment
อุปกรณ์
7.Step
ขั้นตอน
8.Present นำเสนอ
9.Number
ตัวเลข
10.Modify
แก้ไข
ประเมินตัวเอง
: ตั้งใจฟังงานที่เพื่อนนำเสนอ และฟังข้อเสียของงานตัวเอง เอามาปรับปรุง
ประเมินเพื่อน
: เพื่อนตั้งใจนำเสนอสื่อของตัวเอง และฟังกลุ่มอื่นๆอย่างตั้งใจ
ประเมินอาจารย์
: อาจารย์ได้ให้คำแนะนำในการปรับปรุงสื่อ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น